Quý vị có biết số người mắc bệnh ung thư da và tử vong vì bệnh ung thư da đang gia tăng ở Hoa Kỳ? Vấn đề này đặc biệt gây lo lắng cho nhiều người vì phần lớn các dạng ung thư khác đang giảm xuống. Ánh nắng mặt trời là nguồn phát ra tia tử ngoại (hay còn gọi là tia cực tím – Ultraviolet radiation – UV) – loại tia hủy hoại da và gây ra bệnh ung thư da. Mức ảnh hưởng của UV phụ thuộc vào cường độ ánh sáng, thời gian tiếp xúc với ánh sáng và da có được bảo vệ hay không. Không có tia UV nào, cũng như không có cách phơi nắng nào là an toàn cả.
Phơi nắng có thể gây ung thư da ở mọi lứa tuổi. Da và mắt dễ bị tác hại của ánh nắng mặt trời nhất. Bạn cần đặc biệt cẩn thận đối với ánh nắng mặt trời nếu bạn:
– Có nhiều nốt ruồi to nhỏ khác nhau,
– Có tàn nhang hoặc rám nắng trước khi bắt nắng,
– Có da mỏng, hoặc tóc vàng, tóc đỏ hoặc nâu nhạt,
– Thường xuyên ở ngoài trời.
Melanoma là một loại ung thư da nguy hiểm nhất, và là nguyên nhân của hơn 75% trường hợp tử vong do bệnh ung thư da gây ra. Ngoài ra, ánh nắng làm cho da già đi trước tuổi, da nhăn, tăng nhãn áp và những hiểm họa khác cho mắt.
Làm sao để không bị tia tử ngoại tác hại?
Nếu bạn làm việc ngoài trời, có 5 biện pháp quan trọng mà bạn có thể áp dụng để bảo vệ da chống lại tác hại của tia tử ngoại UV và bệnh ung thư da:
-Che kín. Mặc quần áo che phủ thân thể càng kín càng tốt. Để biết quần áo nào có thể bảo vệ bạn, hãy áp dụng: đặt tay bạn vào giữa tấm vải và một nguồn sáng, nếu bạn thấy được tay xuyên qua lớp vải, thì vải không đủ khả năng bảo vệ bạn dưới tác hại của ánh nắng.
– Dùng kem chống nắng có độ SPF (Sun Protection Factor) 15 hoặc cao hơn theo đề nghị từ các chuyên gia. Độ SPF là mức bảo vệ khỏi bị cháy nắng có trong kem chống nắng. 15 SPF ngăn được 93% tia tử ngoại UV; 30 SPF ngăn được 97% tia tử ngoại UV. Sản phẩm có nhãn hiệu “board spectrum” ngăn được cả hai loại tia tử ngoại UVB và UVA (hai loại tia có thể gây ung thư da).
– Đội nón, nón có vành to là lý tưởng nhất vì nó bảo vệ được cổ, tai, mắt, trán, mũi và da đầu. Nón lưỡi trai bảo vệ mặt và đầu nhưng không thể bảo vệ phía sau cổ và tai, là những vùng bệnh ung thư thường phát triển.
– Đeo kính mát cản tia UV. Kính mát cản tia UV có thể bảo vệ mắt chống lại tác hại của ánh nắng mặt trời. Kính mát lý tưởng không nhất thiết phải đắt tiền, nhưng phải cản được 99% đến 100% tia tử ngoại UVA và UVB. Ngăn chặn được tia UV là do chất hóa học vô sắc được tráng lên mặt kính, không phải là màu sắc hoặc độ đậm nhạt của mặt kính.
-Hạn chế phơi mình dưới ánh nắng chiếu trực diện. Tia UV mạnh nhất khi mặt trời lên cao, khoảng 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Nếu bạn không xác định được mức độ khắc nghiệt của ánh nắng thì hãy xem bóng của bạn. Nếu bóng ngắn hơn bạn thì tia nắng mặt trời rất mạnh. Hãy tìm chỗ mát để tránh nắng.
Bạn có thể kiểm tra chỉ số UV ở địa phương trong mục dự báo thời tiết, chỉ số từ 1 đến 10 dự đoán độ phóng xạ của tia UV rọi xuống mặt trái đất lúc 12 giờ trưa tại 58 thành phố. Số càng lớn thì mức phóng xạ càng cao. Chỉ số này giúp ta xác định khi nào cần tránh nắng và khi nào cần dùng đến những phương pháp đặc biệt.
Tôi có cần đi khám nghiệm không?
Rất cần: Nếu được phát hiện kịp thời, bệnh ung thư da hầu như có thể chữa khỏi. Các triệu chứng chính báo hiệu bệnh ung thư da là những chấm trên da và thường hay thay đổi về kích thước, hình dạng và màu sắc trong vòng một tháng đến một, hai năm. Những loại ung thư da thường thấy – basal cell và squamous cell – thường có hình dạng như một mụn màu lạt, giống như sáp, trong như ngọc hoặc có các vẩy đỏ góc cạnh; hoặc vết lở không lành; còn dạng melanoma thì bắt đầu từ những mụt ruồi nhỏ. Ta cần đi bác sĩ để khám nghiệm nếu thấy da có những thay đổi bất thường
Theo an toàn & sức khỏe nghề nghiệp
