Những bản nhạc trầm ấm, réo rắt gần như chỉ được hát khi Tết đến Xuân về. Một giọng buồn âm ỉ chảy trong tâm thức. Từ những thập niên 80 của thế kỷ trước, có dáng người cha cặm cụi chùi đài cassette hai loa hai cửa trước thềm nắng xuân, có những lần tỉ mẩn lấy mủ cây nối chiếc băng vừa đứt. Cho đến đầu những năm 2000, những chiếc xe đẩy đĩa CD dạo cũng trầm buồn những lời hát rộn vang từ phố xá đến những hang cùng ngõ hẻm. Điệu boléro ngân lên giữa hai đầu quê phố, đưa người về với Tết, về với nhau trong tâm tưởng. Dù là xuân sum họp hay xuân chia ly, lòng người vẫn quen thuộc với những thanh âm ấy…
Tết quê, có khi chỉ bắt đầu khi người đi xa về, từ những ngày hai mươi tháng Chạp, trên một ga tàu nào đó. Những bóng người đổ hắt hiu trên sân ga, chờ người thân xuống tàu. Những đôi mắt chờ đợi, những cánh tay vươn dài. Trong phiên gác trực, một cây mai nhỏ xòe bông, dải lụa đỏ căng ngang. Chiếc đầu CD cũ kỹ của người trực tàu ngân lên những bài hát quen thuộc. Vừa vui, vừa buồn và rưng rưng xúc cảm. Tết, càng cho con người ta nhiều suy tưởng hơn khi nhìn những bà mẹ già miền Trung đợi con trên ga tàu đêm ba mươi, đèn mờ loang loáng. Người từ xa về, những nhọc nhằn vất vả tạm ở sau lưng. Chỉ có mẹ, chỉ có Tết và quê hương. Ngọt lành như câu hát “chỉ bên mẹ là mùa xuân thôi” đang vẳng lên đâu đó…
Với người xa xứ, boléro là một kỷ vật, lưu giữ cho họ những ký ức Tết căng tràn. Mỗi bản nhạc là một niềm xao xuyến khôn tả, cũng có khi là một tiếc nuối vô bờ. Tết trên đất Mỹ đôi khi là niềm vui háo hức, cũng có khi gợi lên nỗi buồn, da diết. Người xa quê sẽ có những đêm dài thao thức bồn chồn, nhớ về vị Tết, nhớ về những cuộc thăm hỏi chuyện trò, người thân chòm xóm. Đôi khi tự mình ứa lên câu hát thở than “cuộc đời là hư vô, bôn ba chi xứ người khi mình còn đôi tay…” như nhạc sĩ Lam Phương từng viết. Có đôi khi, ta vô tình nghe được câu hát “Tết này có về không” và không khỏi chạnh lòng nhớ về ngày xa xưa. Trong gánh hàng rong của những bà mẹ miền Trung nhọc nhằn lam lũ nặng thêm những náo nức lo âu. Trên bàn tay của anh chị công nhân trong nhà máy nhanh thêm nỗi hồi hộp đợi chờ. Người đất Việt nghe boléro trong niềm vui hạnh ngộ. Người đất Mỹ nghe boléro như một cách vỗ về.
Hình ảnh của Tết quê hiện về trong từng giai điệu. Có mai nở vàng, chim én liệng trước ngõ. Có đàn trẻ xôn xao quần áo mới. Có dáng mẹ lom khom trước vườn. Có ba ngồi bên hiên cửa. Những củ hành củ kiệu một nắng đã mềm giòn, ngâm cho kịp chua, tiếp khách ngày mùng một. Giữa một màu lá dong xanh ngắt, hạt nếp trắng mịn bao bọc miếng thịt ba rọi, cục đậu xanh tròn căng. Những chiếc bánh chưng vuông vức rời khuôn trong tiếng huýt sáo điệu boléro nương theo cơn gió xuân nhè nhẹ…
Trên quê hương Hoa Kỳ, người Việt vẫn giữ được nết thăm hỏi nhau ngày Tết. Đặc biệt, đối tượng thăm hỏi mở rộng hơn, không chỉ thăm bà con, bè bạn mà còn cả những người đồng hương. Những ngữ điệu quen thuộc, những từ địa phương bỗng tuôn chảy như dòng suối mát lành… Dù biết rằng, bên trong mỗi con mắt, mỗi nụ cười là những khoảng trống mênh mông…
Cũng như người Sài Gòn, nhà nào cũng thủ sẵn một vài thùng bia. Quý nhất là có sẵn rượu quê mang vào từ trước. Uống rượu quê dịp Tết, đã trở thành một nét văn hóa của người nhập cư. Những ly rượu trở nên ấm cúng, da diết hơn thường lệ. Người cầu kỳ, vẫn còn giữ thói quen ngâm hành kiệu, dù ở thành phố tràn ngập thực phẩm chế biến sẵn. Tự tay làm món quê, không phải là thói quen ăn uống cầu kỳ, mà đơn giản như một cách tri ngộ quê hương, con người. Giữa những cuộc vui ấy, xen kẽ là những cuộc điện thoại về quê thăm hỏi. Chuyện về Tết, về quê hương kéo dài. Sau những cuộc nhậu, có khi là một vài ván bài khai xuân vui vẻ. Tiếng cười nói tràn trề những góc nhà, quyện tan vào điệu boléro khe khẽ, réo rắt…
Tết, với người xa quê, tâm trạng cũng lẫn lộn, lúc bùi ngùi, khi khấp khởi. Không ai ra đi mà không có một lần xốn xang như thế. Tết đã tan vào trong mỗi con người, thành cái gì thôi thúc người miệt mài với thời gian. Để một mùa Tết mới sẽ nhanh đến. Một mùa xuân tương phùng sau thời gian xa cách. Để có một cái Tết mới thật sự trên đường xưa lối cũ, cành hoa mai nở, đàn chim én đưa tin, có mẹ rưng rưng ra đón con về…
MVM Biên Soạn
VUI, BUỒN QUA MẠNG XÃ HỘI FACEBOOK
NHỮNG NÉT THÚ VỊ Ở NƯỚC MỸ
KHÁM PHÁ VĂN HÓA SHOP CAFE VÒNG QUANH THẾ GIỚI
Tình Bằng Hữu
QUÊ HƯƠNG CÓ CÒN LÀ QUÊ HƯƠNG
TỔNG THỐNG TRUMP XÁC NHẬN THỦ LĨNH IS ĐÃ CHẾT
NHỮNG ĐIỀU CĂN BẢN VỀ PHẬT GIÁO
TIN DI TRÚ: CẢNH SÁT GỐC VIỆT CÓ THỂ NGỒI TÙ VÌ KẾT HÔN GIẢ ĐỂ EM VỢ NHẬP CƯ MỸ
NHỮNG ĐIỀU CĂN BẢN VỀ PHẬT GIÁO
Vẻ đẹp hoang dã
SHOPPING – NHƯ HOA MÙA XUÂN
CÁI TÔI THỜI NAY
GIÁNG SINH TRÊN ĐẤT MỸ
CHOCOLATE NÓNG CHO NGÀY LẠNH
